ISSN 1895-5088
e-ISSN 2391-5129
Numer 2(31)/2020
Spis treści - streszczenie:
Wprowadzenie
CZĘŚĆ I
ZARZĄDZANIE ORGANIZACJAMI
Agnieszka Chabowska-Litka, Joanna Werner
Motywacja jako forma zarządzania kapitałem ludzkim w nowoczesnej organizacji
Motywowanie pracowników jest jedną z fundamentalnych funkcji efektywnego zarządzania kapitałem ludzkim w każdej organizacji i obecnie jest ona warunkiem sukcesu przedsiębiorstwa, a jakość potencjału ludzkiego to podstawowy czynnik decydujący o pozycji na rynku. Niewątpliwie właściwy i skuteczny system motywacyjny do dobra inwestycja, ponieważ praca odpowiednio zmotywowanego pracownika staje się bardziej efektywna, co ma wpływ na wynik finansowy przedsiębiorstwa. Celem artykułu jest przedstawienie istoty, narzędzi i systemów oraz roli motywacji w procesie zarządzania kapitałem ludzkim w nowoczesnej organizacji.
Słowa kluczowe: motywacja, zarządzanie, kapitał ludzki, organizacja
Sławomir Stec
Działalność badawczo-rozwojowa w branży energetycznej w krajach Europy Środkowej
Artykuł zawiera charakterystykę działań związanych z innowacyjnością w branży energetycznej w krajach Europy Środkowej, a dokładnie w Czechach, Polsce, Słowacji i na Węgrzech w latach 2009 - 2018. Podstawowym problemem badawczym było przedstawienie dynamiki zmian w obszarze działalności badawczo-rozwojowej, ze szczególnym uwzględnieniem wydatków rządowych we wspominanej branży na badania i rozwój. Dodatkowo poddano analizie stan personelu B+R oraz liczbę uzyskanych praw własności intelektualnej w działalności z zakresu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz, parę wodną i klimatyzację. W artykule dokonano również analizy barier, które przyczyniają się do zmniejszenia dynamiki rozwoju innowacyjności i zmniejszenia zainteresowania prowadzenia badań i rozwoju w omawianej branży energetycznej, a także przedstawiono zachęty podatkowe w poszczególnych państwach związane z prowadzeniem działalności innowacyjnej.
Z badań wynika, że wskaźniki innowacyjności sektora zaopatrzenia w energię eklektyczną są na niskim poziomie, a przedstawiona dynamika ostatniej dekady wskazuje na niewielkie zmiany w tym zakresie. Wymienione bariery we wdrażaniu innowacji wskazują głównie na problemy z ich finansowaniem, a także złe doświadczenia podczas wcześniejszego stosowania innowacji. Zatem wnioskuje się, że przed rządzami omawianych krajów istnieje wiele zadań, aby zintensyfikować działania w celu jak najszybszego rozwoju działalności B+R w sektorze zaopatrzenia w energię elektryczną, a w szczególności uruchomienie zwiększonych strumieni finansowych, podtrzymanie polityki stosowania ulg podatkowych na działalność innowacyjną, a także promocję innowacji.
Słowa kluczowe: innowacja, innowacyjność, badania i rozwój, personel badawczy, Grupa Wyszehradzka, sektor energetyczny
Bernard Wardziński
Wpływ procesu europeizacji na administrację publiczną we współczesnej Polsce. Wybrane przykłady i wnioski
Integracja Polski z Unią Europejską wymusiła na rodzimej administracji liczne modyfikacje, a co za tym idzie odpowiednie procesy dostosowawcze. W organach administracji krajowej nastąpiła zmiana struktury organizacyjnej i systemowej do potrzeb i warunków administracji unijnej, bowiem rodzima administracja stała się jej częścią. Zachodzące w administracji krajowej procesy nazwać można europeizacją i stwierdzić, iż dzięki nim nastąpiło funkcjonalne połączenie obu administracji. Fuzja ta możliwa była dzięki przeobrażeniom administracji następującym w Polsce już w okresie przedakcesyjnym. Powstanie nowych urzędów, zaangażowanie urzędników, reformy administracyjne miały przynieść rodzimej administracji określone skutki, czyli poprawę funkcjonowania władzy publicznej. Czy tak się jednak stało? Wydaje się, że nie, ponieważ interaktywny proces europeizacji krajowej administracji nie jest jeszcze w pełni zakończony.
Słowa kluczowe: transformacja, europeizacja administracji, rodzima administracja publiczna, przeobrażenia polskiej administracji.
Łukasz Fidos
Gesty, wypowiedzenia defektywne, milczenie, przemilczanie, półprawdy i autokłamstwo. Co je łączy…?
Autor nawiązuje do koncepcji memów, najmniejszych jednostek informacji kulturowych zapisanych niejako w mózgu, przekazywanych pozagenetycznie i naśladowanych przez ludzi, analogicznych do genu, będącego jednostką ewolucji biologicznej. Memy jako replikatory powielają się poprzez naśladownictwo, mogą mutować i podlegają selekcji. W tym kontekście memami mogą być gesty obecne w akcie komunikowania się pomiędzy ludźmi, ale także wypowiedzenia niepełne, defektywne, przemilczanie i milczenie. To memy, według tej koncepcji, umożliwiają porozumiewanie się mimo tych swego rodzaju zakłóceń komunikowania się. Jest też inny, negatywny aspekt tego zjawiska, skutkujący możliwością manipulacji, wprowadzania interlokutora w błąd. Specyficznym typem owego interlokutora może być także ta sama osoba, która jest autorem fałszywego komunikatu. Mamy wówczas do czynienia z autokłamstwem. Analiza tego zjawiska prowadzi do obserwacji neuropsychologicznych, które mogą sugerować powiązania pomiędzy autokłamstwem a dysfunkcjami psychoneurologicznymi.
Słowa kluczowe: memy, gesty, milczenie, przemilczanie, autokłamstwo
Jolanta Skubisz
„Pedagogika wirtualna” (założenia koncepcji autorskiej)
Niniejsza publikacja jest próbą analizy współczesnych dylematów i wyzwań pedagogicznych (dydaktyki, kształcenia i wychowania) w szkole wyższej w warunkach zdalnego kształcenia, zdalnej dydaktyki oraz wirtualnej praktyki pedagogicznej.
Nie ulega wątpliwości, że współczesna pedagogika w wymiarze wirtualnym (cyberprzestrzennym) zmienia charakter pedagogicznej dydaktyki i kształcenia, obejmujący szeroki obszar technologii teleinformatycznej i prób poszukiwania innowacyjnych metod w tym zakresie. Wymaga to ewaluacji dotychczasowych przekazywanych treści metodologicznych oraz wdrażania różnych nowych i odrębnych metod kształcenia i dydaktyki akademickiej.
Tradycyjna pedagogika nie jest już w stanie definiować, opisywać i analizować edukacyjnych (pedagogicznych) potrzeb studentów oraz wyników osiąganych przez nich w ramach wirtualnej przestrzeni edukacyjnej. Niewątpliwie następuje epoka kształtowania się i definiowania nowej formy pedagogiki ogólnej, tj. pedagogiki wirtualnej, którą to koncepcję przedstawia się w niniejszej publikacji.
Słowa kluczowe: e-learning, zdalne kształcenie, zdalne nauczanie, przestrzeń wirtualna
Liwiusz Siemianowski
Technologie informatyczne we wspomaganiu zautomatyzowanego monitoringu wód powierzchniowych
W pracy przedstawiono wykorzystania systemów i technologii informatycznych w działaniach monitoringu wód powierzchniowych i ochrony środowiska. Wyszczególniono przykłady organizacji systemów monitoringu wód w wybranych krajach oraz światowy program ONZ ochrony wód GEMS/Water UNEP (United Nations Environmantal Protection – Global Environment Monitoring System/Water). Scharakteryzowano Państwowy Monitoring Środowiska w Polsce w zakresie wód powierzchniowych prowadzony przez Państwową Inspekcję Ochrony Środowiska.
Wskazano potrzeby stosowania i możliwości technologii informatycznych, w szczególności baz danych systemów GIS oraz specjalizowanych aplikacji komputerowych w gromadzeniu, przetwarzaniu i wspomaganiu ocen jakości wód (np. DBLIST/EC).
Scharakteryzowano stacje automatycznego monitoringu wód Odry w punkcie Widuchowa. Zaproponowano rozszerzenie automatycznego monitoringu wód Zalewu Szczecińskiego (rejon ujścia Odry), gdzie występuje ryzyko zanieczyszczenia przez statki. Określono możliwość wykorzystania radiowego internetu z transmisją danych ze stacji posadowionej na zakotwiczonej pławie. Wskazano zalety i możliwości rozwoju zautomatyzowanego monitoringu wód.
Słowa kluczowe: systemy informacyjne i aplikacje, zautomatyzowane systemy monitoringu, ocena jakości wód, ochrona środowiska, ujście Odry
CZĘŚĆ II
LOGISTYKA I ZARZĄDZANIE TRANSPORTEM
Artur Arkit, Maciej Puchała
Analiza i ocena obsługi klienta w firmie kurierskiej XYZ
Logistyczna obsługa klienta jest jednym z najważniejszych narzędzi do budowania konkurencyjności firmy na rynku. W pracy oceniono skuteczność obsługi klienta firmy XYZ ukierunkowanej głównie na terminowość bieżących usług i liczbę reklamacji. Charakterystyka branży kurierskiej w Polsce, ocena kooperacji z polskimi firmami TSL oraz wyniki badań pokazały wpływ branży na polską firmę XYZ. Dane zebrane podczas pracy w firmie XYZ pozwoliły uzyskać odpowiedź na pytania dotyczące wskaźników logistycznej obsługi klienta i terminowości usług. Przedstawione dane i wskaźniki opierają się na informacjach uzyskanych w trakcie pracy w firmie i gromadzeniu danych statystycznych.
Słowa kluczowe: usługa kurierska, obsługa klienta, jakość usługi
Patrycja Laniecka, Maciej Puchała
Rola języka angielskiego w funkcjonowaniu sektora TSL
Artykuł poświęcony jest problematyce stosowania zapożyczeń z innych języków w języku polskim, w szczególności dotyczy to branży TSL. Na początku autorzy przybliżają czytelnikowi znaczenie skrótu TSL i charakter relacji pomiędzy poszczególnymi określeniami. Następnie poruszona jest kwestia języka w różnych branżach, jego znaczenie komunikacyjne i społeczne. Na tym tle pojawia się kwestia zapożyczeń językowych. Po takim wprowadzeniu omówiono rolę języka w sektorze TSL i zapożyczeń językowych specyficznych w tej branży. Postawiono pytanie, czy zapożyczenia są konieczne i czy nie przeszkadzają w rozwoju branży. Narzędziem badawczym był wywiad z językoznawcą. Wywiad ten nie potwierdził tezy, że zapożyczenia przeszkadzają w rozwoju branży. Ekspert uznał, że następujące względy decydują o stosowaniu zapożyczeń: wygoda, potrzeba, pozorny prestiż, łatwość w komunikowaniu. Na zakończenie autorzy poruszają kwestię nauczania języków obcych w poszczególnych branżach, zwracając uwagę na niedobory odpowiednich specjalistów i na to, że znajomość języka obcego zwiększa szanse zatrudnienia młodych ludzi w atrakcyjnych zawodach.
Słowa kluczowe: język biznesowy, anglicyzmy, sektor TSL (transport, spedycja, logistyka)
Jerzy Janczewski, Danuta Janczewska
Klasyfikowanie mikromobilności
Na świecie stale przybywa różnych odmian i rozwiązań środków transportu mikromobilności. Dużym zainteresowaniem, zwłaszcza wśród młodego pokolenia, cieszą się pojazdy mikro, zwane urządzeniami transportu osobistego (UTO) lub urządzeniami osobistej mobilności (PMD). Sprzyja temu rozwój nowych technologii napędowych, technologii informatycznych oraz duża ich dostępność, co jeszcze bardziej zwiększa popularność tego sposobu transportu.
Środki transportowe mikromobilności charakteryzuje różnorodność konstrukcji i technologii. Mogą one służyć zarówno do przewozu osób, jak i lekkich ładunków. Rozmaitość tych pojazdów wymaga typizacji i przejrzystego umocowania prawnego w systemach transportowych. W artykule zaprezentowano koncepcje systematyki środków transportowych mikromobilności, wymieniono i omówiono kryteria podziału tych środków ze szczególnym uwzględnieniem propozycji zawartych w raporcie OECD/ITF oraz normy SAE.
Słowa kluczowe: mikromobilność, standardy mikromobilności, pojazdy mikromobilności
Danuta Janczewska, Jerzy Janczewski
Ocena jakości logistycznej obsługi klienta na przykładzie branży KEP
Firmy kurierskie świadczą usługi w szybko zmieniającym się środowisku, w którym zmieniają się technologie, metody i środki komunikacji oraz wymagania klientów. Celem artykułu jest przedstawienie wybranych aspektów oceny jakości procesu logistycznego obsługi klienta na przykładzie firm kurierskich z branży KEP (przesyłki kurierskie, ekspresowe i paczkowe) w Polsce i na świecie. Badania literaturowe pozwoliły zidentyfikować istotne czynniki wpływające na zarządzanie jakością procesów logistycznych w firmach kurierskich, w szczególności zarządzanie procesami obsługi klienta w Polsce. W artykule przedstawiono wyniki studiów literaturowych i zestawiono cechy jakości obsługi klienta. Zaprezentowano typologię klientów kurierskich oraz wymagania klientów. Na podstawie badań wybranych firm kurierskich wskazano trendy w ocenie ich jakości w oparciu o logistyczną obsługę klienta, innowacje techniczne, technologiczne i organizacyjne.
Słowa kluczowe: rynek KEP, usługa kurierska, jakość obsługi klienta
Table of contents - abstracts - articles:
Introduction
PART I
ORGANIZATIONS MANAGEMENT
Agnieszka Chabowska-Litka, Joanna Werner
Motivation as a form of human capital management in a modern organization
Motivating employees is one of the fundamental functions of effective human capital management in any organization. Currently, it is a condition for a company's success, and the quality of human potential is a basic factor determining the company’s position on the market. Undoubtedly, a proper and effective incentive system is a good investment, because the work of a properly motivated employee becomes more effective, which has an impact on the company's financial results. The aim of the article is to present the essence, instruments, systems and the role of motivation in the process of human capital management in a modern organization.
Keywords: motivation, management, human capital, organization
Sławomir Stec
Research and development activities in the energy industry in Central European countries
The article contains a synthetic description of activities related to innovation in the energy industry in the countries of Central Europe, namely in the Czech Republic, Poland, Slovakia and Hungary in the years 2009-2018. It takes into account government spending on research and development in the said industry. In addition, the condition of R&D personnel and the number of intellectual property rights obtained in the activities in the field of electricity, gas, steam and air conditioning supply were analysed. The article analyses the barriers that contribute to reducing the dynamics of innovation development and reducing the interest in research and development in the discussed energy sector. It also presents tax incentives in individual countries related to conducting innovative activities.
The research shows that the indicators of innovation in the electricity supply sector are at a low level, and the trends of the last decade indicates slight changes in this respect. The above-mentioned barriers to the implementation of innovations mainly indicate problems with financing them, as well as bad experiences during the earlier application of innovations. Therefore, it is concluded that there are many tasks ahead of the governments of the discussed countries to intensify activities aimed at the fastest possible development of R&D in the electricity supply sector, and in particular to launch increased financial flows, maintain the policy of applying tax breaks for innovative activities, promoting innovation.
Keywords: innovation, research and development, research personnel, Visegrad Group, energy sector
Bernard Wardziński
The impact of the Europeanization process on public administration in contemporary Poland. Selected examples and conclusions
Poland's integration with the European Union forced the domestic administration to make numerous modifications, and to develop appropriate adaptation processes. In national administration bodies the organizational and system structure changed to the needs and conditions of the EU administration, as the domestic administration became a part of it. The processes taking place in the national administration can be called Europeanization and it can be stated that a functional connection between both administrations exists. This merger was possible thanks to the transformation of the administration taking place in Poland already in the pre-accession period. The creation of new offices, the involvement of officials, and administrative reforms were to bring specific effects to the local administration, i.e. to improve the functioning of public authorities. But did it happen? It seems not because the interactive process of Europeanization of the national administration is not yet fully completed.
Keywords: transformation, Europeanization of administration, domestic public administration, transformations of Polish administration.
Łukasz Fidos
Gestures, defective utterances, silence, half-truths and lying to oneself. What connects them ...?
The author refers to the concept of memes. A meme is analogous to a gene which is a unit of biological evolution. A meme is the smallest unit of cultural information, recorded in the brain and transmitted extragenetically. Memes reproduce themselves through imitation, can mutate and are selected. In this context, memes can be gestures present in the act of communication between people, but may also be incomplete, defective utterances, as well as silence. Memes, according to this concept, enable communication despite this sort of communication disruption. There is also another, negative aspect of this phenomenon, resulting in the possibility of manipulation and misleading the interlocutor. A specific type of this interlocutor may also be the same person who is the author of the false message. We are then dealing with self-deception. The analysis of this phenomenon leads to neuropsychological observations that may suggest links between self-deception and psychoneurological dysfunctions.
Keywords: memes, gestures, not saying everything, silence, self-deception
Jolanta Skubisz
“Virtual Pedagogy” (assumptions of the original concept)
This article is an attempt to analyse contemporary dilemmas and pedagogical challenges (didactics, education and upbringing) of remote education, remote didactics and virtual pedagogical practice in a university context
There is no doubt that modern pedagogy in the virtual (cyberspace) dimension changes the nature of pedagogical didactics and education. It covers a wide area of ICT and attempts to search for innovative methods.
This requires an evaluation of the methodological content provided so far and the implementation of various, new and separate methods of education and academic didactics.
Traditional pedagogy is no longer able to define, describe and analyse the educational (pedagogical) needs of students and the results achieved by them in a virtual educational space.
Undoubtedly, this is an era of shaping and defining a new form of general pedagogy. The concept of virtual pedagogy is discussed in this article.
Keywords: e-learning, remote learning, remote learning, virtual space
Liwiusz Siemianowski
Information technologies in support of automated environmental monitoring of surface water
In this paper information technologies that support the automated environmental monitoring of surface water are presented.
Selected examples of environmental monitoring systems for surface water in some countries are listed. The Global UNEP program of water protection GEMS/Water is also mentioned (United Nations Environmental Protection – Global Environment Monitoring System / Water). The State Environment Monitoring System in Poland for surface water research performed and coordinated by PIOS – Polish State Agency for Environment Protection are described. The necessity and possibilities of information technology especially databases, GIS and specialized computer applications (e.g. DBLIST/EC) for data gathering, storing, processing and supporting water quality assessment are also specified. The automated station on the Odra River at Widuchowa monitoring site (near Szczecin city) is described. The extraordinary risk of contamination of the Odra Estuary by chemicals or oils from ships due to leakage or release is noted. The extending of automated monitoring on Szczecin Lagoon is proposed – an automated station located on a buoy with wireless – radio wave data transmission (with Internet possibilities usage). The advantages of automated surface waters monitoring were emphasised.
Keywords: computer systems and applications, automated monitoring systems, surface water quality assessment support, environmental protection, Odra river delta
PART II
LOGISTICS AND TRANPORT MANAGEMENT
Artur Arkit, Maciej Puchała
Analysis and evaluation of customer service in the courier company XYZ
Logistic customer service is one of the most important tools for building a company's competitiveness on the market. This study assessed the effectiveness of XYZ customer service and focused mainly on the timeliness of ongoing services and the number of complaints. Characteristics of the courier industry in Poland, assessment of cooperation with Polish TSL companies and research results have shown the impact of the industry on the Polish company XYZ. Data collected while working at XYZ helped answer questions about logistic customer service indicators and timeliness of services. The data and indicators presented are based on information obtained while working at the company and collecting statistical data.
Keywords: courier service, customer service, quality of service
Patrycja Laniecka, Maciej Puchała
The role of English language in the functioning of the TSL sector
This article considers borrowings derived from other languages used in Polish. In particular, it concerns the TSL (Transport, Forwarding, Logistics) sector. At the beginning, the authors familiarize the reader with the meaning of the TSL abbreviation. They indicate connections between particular terms. The communicative and social importance of language in different industry sectors are discussed. As a result, the issue of language borrowings appears. The introduction is followed by a consideration of the role of language in the TSL sector and industry-specific language loanwords. The problem concerns whether the borrowings are necessary or not, whether they do not prevent the development of the industry. As part of the research a linguist was interviewed. This interview did not confirm the thesis that borrowings hinder the development of the industry. The expert alleged that the following considerations determined the use of loanwords: convenience, need, apparent prestige, and ease of communication. In conclusion, the authors discuss the issue of teaching foreign languages in particular sectors, pointing to the lack of appropriate specialists and the fact that knowledge of a foreign language increases the employability among young people which may lead to find a lucrative position.
Keywords: business language, English language, TSL sector (transport, forwarding, logistics)
Jerzy Janczewski, Danuta Janczewska
Classification of micromobility
Across the globe there is an increasing variety of micromobility transport solutions. The younger generation has great interest in micro vehicles called Personal Transport Devices (UTO) or Personal Mobility Devices (PMDs). The development of new propulsion technologies, information technologies and their high availability, further increases the popularity of this method of transport.
The means of transport for micromobility are characterized by a variety of structures and technologies. They can be used both for the transport of people and light loads. The variety of these vehicles requires typification and transparent legal foundation in transport systems. The article presents a taxonomy of micromobility transport and lists and discusses the criteria for the division of these forms of transport, with particular emphasis on the proposals contained in the OECD/ITF report and SAE standards.
Keywords: micromobility, micromobility standards, micromobility vehicles
Danuta Janczewska, Jerzy Janczewski
Assessment of the quality of logistics customer service – on the example of courier industry
Courier companies deliver their services in a rapidly changing environment where technologies, methods and means of communication and customer requirements are changing. The aim of this article is to present selected aspects of the assessment of the quality of customer service logistics processes using examples of courier companies in the KEP industry (courier, express and parcel shipments) in Poland and around the world. Literature research has identified important factors influencing the quality of management of logistics processes in courier companies, in particular the management of customer service processes in Poland. The article presents the results of literature studies and juxtaposes the characteristics of customer service quality. The typology of courier customers and customer requirements are presented. On the basis of the research of selected courier companies, trends in their quality assessment are presented as a result of logistical customer service, technical, technological and organizational innovations
Keywords: courier market, courier service, quality of customer service
