Numer 2(9)/2009

Spis treści: 

Ewa Łazarow, Ewa Miłkowska
Wprowadzenie

CZĘŚĆ I
WSPÓŁCZESNE PRIORYTETY W ZARZĄDZANIU

Ewa Mazur-Wierzbicka
Rola zarządzania wiedzą w przedsiębiorstwach zorientowanych prośrodowiskowo

Jacek Nazdrowicz
Problemy menedżerów w stymulowaniu innowacyjności

Czesław Sikorski
Przywództwo emocjonalne jako bariera rozwoju pracowników

Monika Wodnicka
Kapitał ludzki jako źródło innowacyjności

CZĘŚĆ II
ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM

Beata Groblewska-Bogusz
Instytucjonalne uwarunkowania nadzoru nad działalnością przedsiębiorstw

Piotr Oleksiak
Zarządzanie kompetencjami jako nowoczesny element zarządzania potencjałem ludzkim w organizacji

Iwona Wieczorek
Rola informacji w zarządzaniu przedsiębiorstwem

Izabela Witczak
Wpływ funduszy unijnych na konkurencyjność małych i średnich przedsiębiorstw

Dorota Zaborowska
Wpływ motywacji na efektywność kierowania

CZĘŚĆ III
PROBLEMY KONKURENCJI I MARKETINGU

Stanisław Czarniewski
Przesyłka bezpośrednia jako narzędzie marketingu bezpośredniego

Rafał Steciuk
Rola controllingu w zarządzaniu cenami na rynku internetowych usług turystycznych

Bartłomiej Stopczyński
Programy lojalnościowe jako instrument konkurowania detalistów

CZĘŚĆ IV
PROBLEMY GOSPODARSTW DOMOWYCH

Jan Więcek, Anita Fajczak Kowalska
Wyposażenie gospodarstw domowych w dobra trwałego użytku według województw w latach 1999-2007

Halina Worach-Kardas, Barbara Dembowska
Zabezpieczenie przed skutkami wybranych ryzyk społecznych w różnych fazach rozwoju gospodarstwa domowego

Tomasz Zalega
Zachowania nabywcze mazowieckich gospodarstw domowych dotkniętych bezrobociem na rynku usług gastronomicznych

RECENZJA

Tomasz Zalega
Recenzja książki Anny Dąbrowskiej, Mirosławy Janoś-Kresło i Arkadiusza Wódkowskiego E-usługi a społeczeństwo informacyjne

Streszczenie: 

CZĘŚĆ I
WSPÓŁCZESNE PRIORYTETY W ZARZĄDZANIU

Ewa Mazur-Wierzbicka
Rola zarządzania wiedzą w przedsiębiorstwach zorientowanych prośrodowiskowo

W opracowaniu zwrócono uwagę na znaczenie wiedzy w proekologicznym zarządzaniu przedsiębiorstwem. Podjęto próbę ukazania związku, jaki istnieje pomiędzy zarządzaniem wiedzą a proekologiczną działalnością przedsiębiorstw. W tym celu omówiono podstawowe pojęcia związane z zarządzaniem wiedzą, przybliżono znaczenie proaktywnego zarządzania środowiskowego w przedsiębiorstwie. Zaprezentowano efekty, jakie daje zarządzanie wiedzą przedsiębiorstwu świadomemu ekologicznie.

Jacek Nazdrowicz
Problemy menedżerów w stymulowaniu innowacyjności

Polskie przedsiębiorstwa, których jednym z podstawowych problemów jest niska zdolność konkurencyjna potrzebują wzorca nowoczesnego menedżera – innowatora. Model taki umożliwia podwyższanie kluczowych dla innowacji kompetencji, a także wskazanie barier rozwoju umiejętności menedżerów. W artykule przedstawiono sześć najważniejszych obszarów takiego modelu, a także problemy z ich aplikacją do polskich przedsiębiorstw.

Czesław Sikorski
Przywództwo emocjonalne jako bariera rozwoju pracowników

W artykule przedstawiono formy przywództwa emocjonalnego w organizacjach. Typowym przejawem tego typu przywództwa jest traktowanie przez przywódcę swoich podwładnych z pozycji dowódcy, eksperta, kapłana i wychowawcy. Przywództwo emocjonalne sprawia, że podwładni utrwalają własną niedojrzałość i są instrumentalnie traktowani przez przełożonego. Akceptacja tego typu przywództwa jest zagrożeniem dla demokracji, ponieważ otwiera drogę do władzy tyranom i autokratom.
Artykuł zawiera analizę przyczyn rozwoju przywództwa emocjonalnego i jego skutków społecznych.

Monika Wodnicka
Kapitał ludzki jako źródło innowacyjności

Opracowanie poświęcone jest roli kapitału ludzkiego w kształtowaniu innowacji w przedsiębiorstwie. Omówiono w nim także czynniki stymulujące powstanie innowacyjności, składniki kapitału ludzkiego jako czynnika innowacyjności oraz znaczenie kapitału ludzkiego dla tworzenia i wykorzystania innowacji. Artykuł wskazuje na konieczność prowadzenia inwestycji w kapitał ludzki i odpowiada na pytanie dlaczego jest to istotne z punktu widzenia przedsiębiorstwa.

CZĘŚĆ II
ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM

Beata Groblewska-Bogusz
Instytucjonalne uwarunkowania nadzoru nad działalnością przedsiębiorstw

Zmiany dokonujące się współczesnych systemów gospodarczych, zarówno na poziomie gospodarki narodowej jako całości, jak i działających w jej granicach (a coraz częściej poza nimi) przedsiębiorstw w naturalny sposób prowadzą do modyfikacji systemów zarządzania przedsiębiorstwami i nadzoru nad ich działalnością. Zrozumienie uwarunkowań i zasad rządzących ich wzajemnymi relacjami staje się zatem rzeczą bardzo istotną. W krajach o rozwiniętej gospodarce rynkowej skuteczny nadzór wewnętrzny sprawowany za pośrednictwem organów reprezentujących właściciela, od wielu lat traktowany jest jako jeden z mechanizmów decydujących o sukcesie spółki. W artykule poruszone zostały kwestie związane z podstawowymi uwarunkowaniami nadzoru wewnętrznego (w modelu monistycznym i dualistycznym) i zakresem kontroli jaką sprawować powinny organy reprezentujące właścicieli.

Piotr Oleksiak
Zarządzanie kompetencjami jako nowoczesny element zarządzania potencjałem ludzkim w organizacji

W obecnych uwarunkowaniach gospodarczych (globalizacja gospodarki, szybki rozwój technologii, wysoka zmienność otoczenia) zarządzanie kompetencjami staje się jednym z głównych elementów zarządzania zasobami ludzkimi w organizacji. Jest ono realizowane w postaci modeli kompetencyjnych, wykorzystywanych w procesie rekrutacji i selekcji, oceny okresowej, systemów wynagradzania i rozwoju personelu. Źródłem identyfikacji kompetencji jest misja i strategia firmy, panele ekspertów, badania ankietowe, obserwacje i prognozy oraz dokumentacja personalna. Korzyścią z wdrożenia zarządzania kompetencjami jest powiązanie i zintegrowanie wszystkich narzędzi zarządzania potencjałem ludzkim w oparciu o model kompetencyjny oraz możliwość oceny i analizy jakości potencjału personelu z uwzględnieniem jego kompetencji zawodowych

Iwona Wieczorek
Rola informacji w zarządzaniu przedsiębiorstwem

Opracowanie prezentuje rolę informacji w zarządzaniu przedsiębiorstwem. Szczegółowo omówiony został proces gromadzenia informacji oraz metody ich opracowywania. Uwypuklono znaczenie informacji na poszczególnych poziomach zarządzania firmą. Dostęp do aktualnej i rzetelnej informacji jest czynnikiem ułatwiającym rozwój przedsiębiorstw. Informacja stała się czynnikiem o charakterze strategicznym, a właściwie podstawowym warunkiem rozwoju gospodarczego, który pozwala zapewnić mu prawidłowe funkcjonowanie w otoczeniu.

Izabela Witczak
Wpływ funduszy unijnych na konkurencyjność małych i średnich przedsiębiorstw

Celem artykułu było omówienie wpływu funduszy unijnych na konkurencyjność małych i średnich przedsiębiorstw. Całość została podzielona na cztery części. Pierwsza z nich przedstawia znaczenie sektora małych i średnich przedsiębiorstw dla rozwoju gospodarczego Polski. Rozważania zawarte w części drugiej dotyczą barier rozwoju sektora MSP. W dwóch ostatnich częściach artykułu scharakteryzowano fundusze strukturalne dostępne dla przedsiębiorstw w Polsce oraz omówiono stopień ich wykorzystania.

Dorota Zaborowska
Wpływ motywacji na efektywność kierowania

Artykuł ten zwraca uwagę na to, że motywowanie odgrywa ważną rolę w procesie kierowania. Stworzenie dobrego - uwzględniającego wszystkie czynniki wewnętrzne i zewnętrzne - systemu motywacyjnego jest drogą do efektywnego kierowania. Poprzez właściwy system motywacji kierownicy oddziałują na pracowników, zjednują ich na rzecz realizowanych przez firmę celów. Skutkiem zdobycia ich przychylności, względów oraz poparcia dla interesów firmy jest efektywny udział pracowników w realizacji bieżących zadań.

CZĘŚĆ III
PROBLEMY KONKURENCJI I MARKETINGU

Stanisław Czarniewski
Przesyłka bezpośrednia jako narzędzie marketingu bezpośredniego

Współczesna firma ciągle poszukuje nowych możliwości dotarcia do klienta i zapewnienia mu wygodnej obsługi. Przestrzeń promocji podlega nieustannym zmianom, wywołanych licznymi przyczynami, dlatego reakcją przedsiębiorstw powinno być tworzenie takich koncepcji i strategii, które będą umożliwiać osiągnięcie celów stawianych przed promocją w tak zmiennym otoczeniu.
W artykule przedstawione zostały podstawowe aspekty związane z tworzeniem przesyłki bezpośredniej. Pomimo trudnych warunków rynkowych, rosnącej konkurencji firmy wciąż dokładają starań, aby uatrakcyjnić swoją ofertę i zachęcić coraz większe grono obecnych i przyszłych klientów do korzystania z niej.

Rafał Steciuk
Rola controllingu w zarządzaniu cenami na rynku internetowych usług turystycznych

Niniejszy artykuł prezentuje najważniejsze aspekty zarządzania cenami i ich controllingu na rynku internetowych usług turystycznych. W pracy przedstawiono nowoczesne techniki zarządzania ceną oraz omówiono rolę controllera wspierającego proces optymalizacji cen. Szczególną uwagę poświęcono analizie narzędzi IT stosowanych przez branżę turystyczną w celu optymalizacji procesów i osiągania wyższych marż ze sprzedaży.

Bartłomiej Stopczyński
Programy lojalnościowe jako instrument konkurowania detalistów

W sektorze handlu detalicznego konkurencja jest bardzo duża. Powoduje to konieczność wykorzystywania przez uczestników rynku coraz to nowych narzędzi. Jednym z nich są programy lojalnościowe. Ich znaczenie stale rośnie.

CZĘŚĆ IV
PROBLEMY GOSPODARSTW DOMOWYCH

Jan Więcek, Anita Fajczak Kowalska
Wyposażenie gospodarstw domowych w dobra trwałego użytku według województw w latach 1999-2007

W artykule przedstawiono różnice w wyposażeniu gospodarstw domowych w niektóre dobra trwałego użytku z uwzględnieniem podziału na województwa. Uwzględniono także porównanie wyposażenia gospodarstw domowych w dobra trwałego użytku w 16-tu województwach z przeciętnym wyposażeniem w te dobra dla całego kraju.

Halina Worach-Kardas, Barbara Dembowska
Zabezpieczenie przed skutkami wybranych ryzyk społecznych w różnych fazach rozwoju gospodarstwa domowego

Niniejszy artykuł poświęcony jest analizie cyklu życia rodziny i gospodarstwa domowego w kontekście potrzeb ubezpieczeniowych. W pierwszej części pokazano proces zarządzania ryzykiem społecznym w gospodarstwach domowych. Następnie zaprezentowano różne rodzaje ryzyka, które powinny być zabezpieczone przez rodziny w zależności od fazy jej rozwoju. W szczególności skoncentrowano się na opisie jednego z ryzyk socjalnych, tj. problemie ubóstwa. Jak pokazano przebieg zabezpieczania się przed ryzykami jest zróżnicowany w cyklu życia rodziny i jej gospodarstwa domowego oraz pomiędzy kolejnymi fazami tego cyklu. Sposób zabezpieczania się materialnego związany jest również ze zmianami w strukturze i wielkości gospodarstwa domowego.
Jak pokazano przebieg zabezpieczania się przed ryzykami jest zróżnicowany w cyklu życia rodziny i jej gospodarstwa domowego oraz pomiędzy kolejnymi fazami tego cyklu.. Ograniczony system ochrony socjalnej wywołuje konieczność doubezpieczenia gospodarstw domowych w obrębie sektora prywatnego

Tomasz Zalega
Zachowania nabywcze mazowieckich gospodarstw domowych dotkniętych bezrobociem na rynku usług gastronomicznych

Artykuł podejmuje problem korzystania z usług gastronomicznych przez gospodarstwa domowe dotknięte bezrobociem w latach 2000-2006. Dane, na których oparto informacje pochodzą z badań przeprowadzonych w postaci wywiadu kwestionariuszowego wśród gospodarstw domowych z osobami bezrobotnymi na terenie Mazowsza. Po zaprezentowaniu metodologii i założeń badania, omówiono istotę i rolę gastronomii w gospodarce rynkowej. W następnych częściach przedstawiono informacje dotyczące najważniejszych czynników wpływających na podejmowane decyzje zakupu usług gastronomicznych oraz częstotliwość korzystania z oferty wybranych placówek gastronomicznych przez gospodarstwa domowe z osobami bezrobotnymi w swoim składzie.

Abstracts: 

PART I

Ewa Mazur-Wierzbicka
Importance of knowledge management for improvement of pro-ecological enterprises management

Nowadays enterprises, that aim to increase their competitive ability, must constantly strive for perfection in many areas, introducing new technologies and implementing various management systems.
In our times, environmental pollution is a serious problem, therefore enterprises are expected to obey existing environmental law. There is also a growing number of so-called "active enterprises", that voluntarily undertake activities to reduce their own impact upon the environment, e.g. they implement EMS under ISO 14001. Usually businesses, that implement and use EMS under ISO 14001, ran up against various difficulties. Overcoming the difficulties is a responsibility of top managers, who have at their disposal tools such, as internal audits and management reviews. The tools enable to efficiently control both explicit and tacit knowledge. It is mainly the top management who can create good conditions for developing new knowledge, distributing it and implementing in products, services and EMS (or any other management systems operating in an enterprise).
Knowledge obtained from internal audits and management reviews should contribute to removing of previously identified weak points of an enterprise. Such a conduct would enable to transform the enterprise in an intelligent organization.

Jacek Nazdrowicz
Managers' problems in innovation stimulating

Polish companies, in which one of the main problems is low competitive ability need model of modern manager – innovator. This model allows to raise innovative key competences and also show barriers of managers' skills development. In this article six the most important of the model are presented as well as problems with application them to polish companies.

Czesław Sikorski
Emotional leadership as the barrier of employee's development

In the article presented form of emotional leadership in organizations. Typical indication of this leadership is situation where subordinates dealing their leader as commander, expert, priest and educator. Emotional leadership indicates that subordinates are immature and instrumental treatment by the leader.
Acceptation of emotional leadership is threat for democracy because opening the way to power for autocrats and tyrants.
The article included analysis of the reasons emotional leadership development and its results.

Monika Wodnicka
Human capital as source of innovation in a company

The dissertation is dedicated to the role of the human capital in shaping innovation in a company. It also expands on factors stimulating the emergence of innovation, components of the human capital as an innovation agent and the essence of the human capital for creating and using the innovation. The article shows the necessity of investing in the human capital and answers the question why it is important from the perspective of the company.

PART II

Beata Groblewska-Bogusz
The institutional conditions for monitoring the company's activity

The deep changes on contemporary economic systems, both on national economy and company's level modify as well the company's management system as the corporate governance system. The conditions and principles considering interactions between the company's management system and corporate governance become more and more important. In the developed market economy countries the efficient internal control system exploiting the supervisory bodies, is seen as a one of mechanisms crucial for company's success. The paper analyses the basic institutional and organizational conditions for internal control system (monistic and dualistic) and the range of monitoring done by supervisory bodies.

Piotr Oleksiak
Managing competence as the modern element of managing the human potential in the organization

In current economic conditioning (globalization of the economy, fast technology development, high changeability of surroundings) managing competence is becoming one of main elements of the personnel management in the organization. It is carried out in the form of models of competence, exploited in the process of the recruitment and selection, the interim evaluation, pay systems and the development of the staff. A mission and a corporate strategy are the source of the identification of competence, panels of experts, questionnaire survey observation and forecasts and personal documentation. Tying together and integrating all tools of managing is a benefit from implementing managing competence with human potential in basing evaluation and quality analysis of the potential of the staff for the of competence model and the possibility including his professional competence.

Iwona Wieczorek
The role of information in enterprise management

The study presents the role of information system in the enterprise management. The process of collecting information and methods of their drawing up has been discussed in detail. The information significance on individual levels of enterprise management has been emphasized. The access to current and reliable information is the factor that facilitates development of enterprise. Information has become the factor of strategic nature, actually basic condition of lasting economic success that allows to define the own enterprise situation and ensure proper function in the environment.

Izabela Witczak
The influence of European Funds on the competitiveness of the small and middle companies in Poland

The paper is focused on the European Community financial support for the small and medium Polish companies. The first part is discussed the role of Polish small and medium companies for economy development. The second one is considered the factors which limit the growth of this sector. The next one this is the characteristic of the support programms of EU. In the last one there are discussed the influence of EU financial support on the competition of small and medium Polish companies.

Dorota Zaborowska
An influence of motivation on efficiency of directing

According to the author motivation pays an important role in a process of directing. Creating a good motivating system, including all external and internal factors is a way to efficient directing. By means of an appropriate motivating system managers influence their employees and propitiate them to realize goals of the company. The result of gaining their goodwill, favour and support for affairs of the company is an effective involvement of workers in fulfilling current tasks.

PART III

Stanisław Czarniewski
Direct mail as tool of direct marketing

Present firm is still searching for the new possible ways to reach the customer and provide comfortable service for them. Promotion is constantly changing due to different reasons. Therefore enterprises should create such concepts and strategies which would enable them to achieve promotion objectives in such a turbulent environment.
In the paper the main aspects concerning the creation direct letter has been presented.
In spite of difficult market conditions, growing competition firms focus on making their offer more attractive and encouraging their present and further clients to profit from it.

Rafał Steciuk
Controlling in price management for the market of touristic internet services

This article presents the main aspects of price management and controlling for the market of touristic internet services. It discusses the modern price management techniques and the supporting function of a controller in the process of setting an optimal price. A special focus of this paper is put on the analysis of IT tools used by tourism industry in the process optimization and margin management.

Bartłomiej Stopczyński
The role of loyalty programs in retail competition

The competition in retail is very intensive, so competitors use a lot of tools to gain the competitive advantage. One of them is a loyalty program. Today its role in competition is very important.

PART IV

Jan Więcek, Anita Fajczak Kowalska
Outfit to goods of permanent application housekeeping according to provinces in years 1999–2007

It present differences in article in outfit of housekeeping to some with taking into consideration distribution on provinces permanent application goods. Comparison of outfit of housekeeping take into consideration to goods of permanent application in 16 provinces with average outfit to it for whole country also goods.

Halina Worach-Kardas, Barbara Dembowska
Protection of social risk in different phases of development contemporary families

There are an analysis of the cycle of life Polish families and households and their insurance needs in this article.
In the first part of this article the process of social risk management in Polish households is shown. Then it gives an analysis of various kinds of risk which should be insured by households in various stages of development. There is an analysis of one of kinds social risk – poverty – in the next part of this article. The kinds of using protection depend on changes of the structure and largeness of households also.
In the contemporary world the government cannot remain passive towards the social need of its citizens. It is considered that in contemporary Poland the main challenge both for social and the economic policy is to fight with various forms of exclusion from society, including the fight against privation.

Tomasz Zalega
Use of meal-serving services by Mazovian households affected by unemployment

The article deals with the use of meal-serving services by households affected by unemployment in the years 2000–2006. Data used to develop information were derived from a questionnaire survey conducted among Mazovian households with unemployed members. After presenting the survey methodology and assumptions, the character and role of the meal-serving industry in a market economy are discussed. The next sections provide information about major factors influencing decisions to purchase this type of services and the frequency of using selected meal-serving establishments by households with unemployed members.