Numer 1(4)/2007

CZĘŚĆ I

PROBLEMY ZARZĄDZANIA ZASOBAMI LUDZKIMI

Andrzej Wasiak

Zarządzanie jakością w urzędach administracji publicznej

Wydarzenia ostatnich lat, takie jak: zmiany ustrojowe, wejście Polski do Unii Europejskiej oraz wyższy poziom życia Polaków, spowodowały zwiększenie oczekiwań w stosunku do sposobu funkcjonowania całej administracji publicznej. W kraju demokratycznym i wolnym, jakim bez wątpienia staje się Polska, szczególne znaczenie zaczyna nabierać służba publiczna. Obywatele, między innymi, dzięki mediom, zyskali możliwość śledzenia i oceny polityków i urzędników. To wszystko spowodowało zwiększenie zainteresowania władz polskich poprawą działania i usług jednostek administracji publicznej. Zrozumiano, że administracja nie może istnieć sama dla siebie. Powinna zatem, zgodnie z zapisami w Konstytucji oraz wspólną tradycją samorządności w państwach europejskich, w sposób efektywny realizować potrzeby społeczności.


Opracowanie jest próbą prezentacji i analizy systemów zarządzania jakością w wybranych urzędach administracji publicznej, w tym administracji samorządu gminnego, ich wdrażania oraz wskazanie korzyści wynikających z ich posiadania, a także konsekwencji niewłaściwego zarządzania w administracji.

Anna Wrzosek

Zaangażowanie organizacyjne pracowników

W ciągu ostatnich lat znacznie wzrosło zainteresowanie badaczy tematyką zaangażowania. Powstały liczne definicje oraz przeprowadzono wiele badań naukowych nad zaangażowaniem, pomimo to wciąż jeszcze wiele jest niejasności związanych tą problematyką. Ciągle doprecyzowania wymagają jednak takie obszary jak istota zaangażowania, jego rozwój i przejawy, rodzaje oraz to, jak wpływa ono na zachowania organizacyjne pracowników m.in. na efektywność organizacji i samopoczucie pracowników.


Poniższy artykuł jest próbą rozróżnienia pojęcia zaangażowania od innych pokrewnych terminów takich jak m.in. motywacja, a także dokonanie przeglądu licznych definicji zaangażowania, koncepcji oraz jedno- i wielowymiarowych modeli zaangażowania organizacyjnego, w tym m.in. ciekawej i popularnej koncepcji Trójkomponentowego modelu zaangażowania organizacyjnego Allen i Meyer. Autor artykułu koncentruje się głównie na problematyce zaangażowania organizacyjnego i umiejscowieniu go pośród innych rodzajów zaangażowania. W artykule znajduje się również krótka refleksja nad wynikami badań dotyczącymi zaangażowania pracowników w Polsce i na świecie oraz rekomendacje dla organizacji.

CZĘŚĆ II

PROBLEMY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI I ZARZĄDZNIA MAŁYM I ŚREDNIM PRZEDSIĘBIORSTWEM

Konrad Rokoszewski

Model partnerstwa lokalnego jako czynnik rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw

Celem artykułu jest ukazanie w jaki sposób współczesne uwarunkowania społeczno - gospodarcze wpływają na znacznie współpracy na poziomie lokalnym i regionalnym, która to współpraca przyczynia się do polepszenia sytuacji i szans rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw oraz skutecznego wykorzystania środków unijnych. Wykształcenie lokalnych i regionalnych sieci powiązań wśród aktorów życia społeczno - gospodarczego prowadzi do wzrostu konkurencyjności regionu, jego innowacyjności i wykształcania kapitału społecznego co jest szczególnie istotne w przypadku obszarów o niższym stopniu rozwoju, często peryferyjnych. Pomocą w praktycznym inicjowaniu, wdrażaniu i realizacji partnerstwa może służyć Model Partnerstwa Lokalnego bazujący na rozwiązaniach amerykańskich, zaadaptowany do warunków polskich, którego pierwsze efekty są już widoczne w Polsce, w postaci zainicjowanych i realizowanych projektów współpracy partnerskiej na poziomie gminnym i powiatowym.

Agnieszka Wasiak

Wykorzystanie funduszy strukturalnych i innych środków pomocowych Unii Europejskiej jako przykład partnerstwa publiczno prywatnego.

Korzystanie przez sektor prywatny z możliwości dofinansowania projektów przez Unię Europejską (UE) jest jedną z form partnerstwa publiczno-prywatnego. Większość dostępnych programów pomocowych wymaga wkładu własnego ze strony podmiotu prywatnego, ale sektor publiczny - instytucje Unii Europejskiej - gwarantują refundację części poniesionych kosztów.

Partnerstwo pomiędzy sektorem publicznym i prywatnym jest zatem warunkiem koniecznym do pozyskania i wykorzystania zasobów unijnych przeznaczonych na rozwój lokalny i regionalny. Środki w budżecie UE przeznaczone dla Polski są niezwykle istotne z punktu widzenia przedsiębiorców. Możliwość skorzystania z dofinansowania stwarza lepsze warunki dla rozwoju sektora prywatnego, co w dłuższym okresie czasu przyczyni się do rozwoju lokalnego i regionalnego.


Opracowanie dotyczy możliwości wykorzystania środków pomocowych Unii Europejskiej, narzędzi lokalnego i regionalnego rozwoju gospodarczego w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego na wybranym przykładzie małej firmy.


Znaczenie sektora małych i średnich przedsiębiorstw dla rozwoju lokalnego jest niezwykle istotne. Stan lokalnej gospodarki i jej efektywność mają bezpośredni wpływ na rozwój lokalny. Rozwój małych i średnich przedsiębiorstw przyczynia się do powstawania nowych miejsc pracy oraz sprzyja tworzeniu korzystnych warunków dla rozwoju lokalnej gospodarki.

Paweł Głodek

Anioły biznesu - nieformalne źródło innowacyjnych małych przedsiębiorstw

Jednym ze warunków efektywnego funkcjonowania rynku finansowego w nowoczesnej gospodarce jest dostępność finansowania typu venture capital. Jako jego źródło najczęściej wymieniane są tzw. fundusze venture capital. Nie jest to jednak źródło jedyne, a w wielu przypadkach nie najważniejsze. Z punktu widzenia małych firm szczególnie istotna jest możliwość pozyskania finansowania od aniołów biznesu - osób fizycznych realizujących na własną rękę inwestycje venture capital.


W artykule została podjęta próba wielostronnej analizy charakterystyki aniołów biznesu jako źródła finansowania projektów innowacyjnych podejmowanych przez małe przedsiębiorstwa. Szczególna uwaga została zwrócona na charakterystykę inwestycji i procesu inwestycyjnego, klasyfikację typów inwestorów, analizę podatkowych barier działania inwestorów, omówienie sieci inwestorskich oraz ich sposobów działania. Zakończenie stanowi charakterystyka młodego polskiego rynku aniołów biznesu.

CZĘŚĆ III

ZARZĄDZANIE RYZYKIEM W UBEZPIECZENIACH

Barbara Dembowska

Współczesne podejście do zarządzania ryzykiem ubezpieczeniowym w gospodarstwie rolnym.

W artykule dokonano oceny stanu zabezpieczenia gospodarstw domowych przed skutkami określonych ryzyk. W pracy wykorzystano wyniki badań przeprowadzonych przez instytucję GFK Polonia w latach 2004 i 2005.


W pierwszej części artykułu przedstawiono współczesny schemat zarządzania ryzykiem przez gospodarstwa domowe. Następnie wskazano ryzyka, które powinny być zabezpieczone przez gospodarstwa domowe będące w różnych fazach rozwoju oraz wskazano czy ubezpieczenie danego ryzyka ma charakter dobrowolny czy obowiązkowy.


Na podstawie danych liczbowych omówiono zakres ochrony przed skutkami określonych ryzyk w gospodarstwach domowych. Przedstawiono także ubezpieczeniowe formy zabezpieczenia ryzyka starości oraz opinie dotyczące przybliżonego wieku rozpoczęcia samodzielnego oszczędzania celem zabezpieczenia okresu emerytalnego.

Krzysztof Lisiecki

Interaktywny schemat zarządzania indywidualnym ryzykiem emerytalnym a ubezpieczenia na życie

W artykule przeanalizowano podstawowe rodzaje ubezpieczeń na życie pod kątem oceny ich przydatności do interaktywnego schematu zarządzania indywidualnym deficytem emerytalnym rozważając sformułowane w pracy (Williams, 2002) pięć aspektów oceny inwestycji: bezpieczeństwo lub poziom ryzyka, oczekiwana stopę zwrotu, poziom płynności, formy opodatkowania oraz elastyczność.


Wykazano, że jedynym rodzajem ubezpieczeń na życie spełniającym warunki stosowalności w interaktywnym schemacie zarządzania indywidualnym deficytem emerytalnym są ubezpieczenia na życie z funduszem kapitałowym.

Justyna Janecka

Dobrowolne ubezpieczenia zdrowotne jako element przezorności ubezpieczeniowej

Niedobory w sektorze publicznym powodują, iż obecnie duża część wydatków ponoszona jest przez pacjentów z własnej kieszeni. Taki stan w polskiej służbie zdrowia skutkuje pogłębiającym się poczuciem zagrożenia , co natomiast staje się elementem pobudzania przezorności ubezpieczeniowej polskiego społeczeństwa.


Rozważania w niniejszej pracy mają na celu prezentację przezorności ubezpieczeniowej w wielu aspektach. W pierwszej części artykułu zostaną zilustrowane trzy podstawowe rodzaje dobrowolnych ubezpieczeń zdrowotnych tj. dodatkowe, uzupełniające, zastępcze. Następnie poruszany jest problem zrozumienia kategorii ryzyka jako warunku wzrostu poziomu przezorności ubezpieczeniowej. W kolejnej części artykułu zilustrowana została funkcja ochronna ubezpieczeń jako inwestycja w bezpieczeństwo. Opisana została tu również adhezyjność umowy oraz czytanie i zrozumienie ogólnych warunków ubezpieczenia jako urzeczywistnienie przezorności ubezpieczeniowej. W ostatniej części pracy przedstawione zostało ubezpieczenie zdrowotne jako rodzaj doubezpieczenia i wykazywana przy tym przezorność ubezpieczeniowa.

Maria Kaczorowska

Ubezpieczenie jako metoda ograniczenia skutków ryzyka w działalności rolnej

Wyeliminowanie ryzyka i niepewności hamuje inicjatywę, przedsiębiorczość, w wyniku czego pogarsza się efektywność gospodarowania. Rolą przedsiębiorcy jest odpowiednie postępowanie, polegające na podejmowaniu wyważonych decyzji, uwzględniających dostępną wiedzę o ryzykach oraz metodach zarządzania ryzykami. Zarządzający gospodarstwami rolnymi stoją w obliczu konieczności zmian gospodarowania, warunkujących przyszłe zyski a także prawidłowe funkcjonowanie gospodarstwa jako przedsiębiorstwa poddanemu mechanizmom rynkowym. Sektor rolny to ciągle rynek, który z uwagi na niskie zainteresowanie ubezpieczeniami majątkowymi jest sektorem wartym uwagi instytucji tak finansowych jak i ubezpieczeniowych. W nowatorskiej w warunkach polskich ustawie o dopłatach budżetu państwa do składek ubezpieczenia należy upatrywać początku intensywnego rozwoju rynku ubezpieczeń rolnych.

CZĘŚĆ IV

PROBLEMY MARKETINGU

Stanisława Wilmańska-Sosnowska

Masowa Indywidualizacja w procesie kreowania wartości dla klienta

Artykuł prezentuje masową indywidualizację jako strategię zwiększania wartości dla klienta. Rozważania koncentrują się na trzech zagadnieniach. Pierwsze jest próbą zdefiniowania pojęcia wartości dla klienta. Drugie ujmuje istotę masowej indywidualizacji jako sposobu zwiększania satysfakcji klienta. Trzecie to prezentacja cech, korzyści i obszarów zastosowania omawianej strategii.

Izabela Witczak

Sponsoring jako instrument komunikowania się przedsiębiorstwa z otoczeniem

Artykuł ukazuje sponsoring jako instrument komunikowania się firmy z otoczeniem. Całość podzielona została na cztery części. Pierwsza część skoncentrowana jest na definicji działań sponsoringowych. W części drugiej omówiono cele sponsoringu wskazując na ich dwufazowość. Dwie ostatnie części poświęcono rozważaniom na temat podobieństw i różnic pomiędzy sponsoringiem i innymi formami promocji oraz strategii działań sponsoringowych.

Agnieszka Łuczak

Rola systemu wizualnej identyfikacji w kształtowaniu tożsamości firmy

Kreowanie wyrazistej tożsamości powinno być dla przedsiębiorstw bardzo istotnym celem. Może się ono odbywać poprzez zaplanowanie odpowiednich działań związanych z budowaniem wyróżniającej się oferty rynkowej, zorganizowaniem skutecznego systemu komunikacji z otoczeniem oraz dzięki odpowiedniemu systemowi wizualnej identyfikacji. Te trzy komponenty tożsamości wpływają na tworzony przez klienta, czy pracownika obraz firmy. A zatem działania podejmowane w ramach tożsamości powinny być w odpowiedni sposób zaplanowane, tak aby dzięki nim przedsiębiorstwo mogło budować swój niepowtarzalny, indywidualny charakter, wyróżniający je od konkurentów.


Jednym z obszarów, na którym odbywa się kreowanie tożsamości firmy jest wspomniany system wizualnej identyfikacji, dzięki któremu przedsiębiorstwo jest rozpoznawane i zapamiętywane. Poniższy artykuł przedstawia istotę i znaczenie elementów wchodzących w skład tego obszaru, które to pozwalają na budowanie indywidualnego charakteru każdej firmy.

Jan Więcek Anita Fajczak-Kowalska

Żródła informacji oraz specyfikacja czynników wpływających na popyt na dobra trwałego użytku

Artykuł zwiera informacje o zmianach w stanie wyposażenia polskich gospodarstw domowych w dobra trwałego użytkowania w latach 1993-2005. Wskazuje też na najważniejsze czynniki, które mają decydujący wpływ na popyt na dobra trwałego użytkowania.

CZĘŚĆ V

PRIORYTETY W ZARZĄDZANIU

Janusz Zrobek

Innowacyjne determinanty rozwoju gospodarki wiejskiej

Innowacyjność stanowi podstawę konkurencyjności i rozwoju gospodarki rejonów wiejskich. Dotychczasowe działania proinnowacyjne na wsi wymagają znaczącego zintensyfikowania. Potrzebny jest jednak nie tylko unikalny charakter innowacji, ale przede wszystkim długookresowy trend działalności poparty praktycznym wykorzystaniem wybranych pomysłów. Ważna jest przy tym nie tylko jakość oferty. Koncentrować się trzeba na czynnikach sprzyjających zdolnościom wchłaniania, wdrażania i rozszerzania zdolności innowacyjnych.

Lidia Włodarska-Zoła

Korzyści i ograniczenia związane z wprowadzeniem spółki na rynek giełdowy

Notowanie akcji na Giełdzie Papierów Wartościowych to dla przedsiębiorstw znacząca nobilitacja. To również sposób na zwiększenie wiarygodności przedsiębiorstwa, szczególnie w kontekście jego otwartości, konieczności zapewnienia właściwej, dwubiegunowej komunikacji z akcjonariuszami, inwestorami i klientami. Status spółki publicznej wpływa znacząco na jej bieżącą działalność - firma działa w sposób bardziej przejrzysty, w oparciu o najwyższe standardy kultury korporacyjnej. Z przeprowadzeniem oferty publicznej i notowaniem spółki na rynku giełdowym wiążą się również koszty i obowiązki. Artykuł przedstawia korzyści i negatywne następstwa, jakie mogą wynikać z faktu bycia spółką giełdową.

Tomasz Zalega

Terminologia i typologia sfery konsumpcji

W artykule przedstawiono rozwój poglądów ekonomicznych i socjologicznych dotyczących konsumpcji na przestrzeni wieków, podejmując jednocześnie próbę uogólnienia istniejących koncepcji. Starano się ukazać konsumpcję jako proces społeczno-ekonomiczny. W tym celu skoncentrowano się na zasadniczych elementach konsumpcji, tj.: potrzeby konsumenckie i ich hierarchizacja, dobra konsumpcyjne oraz występujące między nimi prawidłowości.

Janusz Kornecki

Europejski system patentowy stan obecny i perspektywy

Ochrona własności intelektualnej została uznana za jedną z siedmiu inicjatyw międzysektorowych nowej polityki przemysłowej Unii Europejskiej. Jednym z najpowszechniej stosowanych narzędzi ochrony rozwiązań o charakterze technologicznym jest patent. Polska, stając się w ostatnich kilkunastu latach sygnatariuszem wielu istotnych międzynarodowych porozumień w tej dziedzinie (w szczególności Układu o współpracy patentowej i Konwencji o patencie europejskim), została w pełni włączona w istniejący w Europie system patentowy. Artykuł przedstawia obecny stan europejskiego systemu patentowego i jego perspektywy związane z planowanym wprowadzeniem patentu wspólnotowego.